Benedenstad

De buurt heet de 'benedenstad'.
De nauwe, bochtige straatjes hellen er zo steil af dat ze hier en daar trapsgewijze zijn aangelegd, - ze monden uit aan de rivierkade, waar Laura en jij ringen hebben uitgewisseld, zeven jaar geleden, acht jaar geleden, op een winteravond (het sneeuwde). Nu zijn de straatjes ontruimd en verlaten, maar samen met jou daalt neergevallen regenwater naar beneden af: het klotst in stromen langs en over je schoenen, papier en ander afval meevoerend en snelt je vooruit. Van de huizen staan alleen de muren nog overeind, men heeft er de vloeren, de trappen, de deuren en de ramen uitgesloopt, en in de holle ruimten tussen de flarden oud behang is romantische wildgroei vol bloemen ontstaan, die de stank van verrotting verspreidt. In sommige van deze huizen ben je ooit geweest: het waren kroegjes, of rommelwinkeltjes, of pensionnetjes waar men per uur een kamer met een piepend bed kon huren, - maar dat je hier de voorlaatste keer hebt gelopen is lang geleden, en in de spookachtigheid van de afbraak en de vervaging om je heen ben je allang verdwaald.

Jeroen Brouwers

Nonnenplaats

De feestelijke onthulling van het literaire baken van Jeroen Brouwers vond plaats op 3 juni 2023 bij het hoekpand Lage Markt (nr. 58) en Nonnenplaats in de benedenstad van Nijmegen. Gwennie Debergh, de weduwe van de in 2022 overleden auteur, heeft het onthuld en een uitgebreid dankwoord uitgesproken na een boeiende toespraak van uitgever Marc Beerens, die het initiatief voor dit baken heeft genomen.

Weinig bekend is dat Jeroen Brouwers begin jaren ‘60 als journalist gewerkt heeft bij de Gelderlander Pers, niet bij het dagblad maar bij de afdeling bedrijfsbladen. Hij woonde toen ook enige tijd in Nijmegen, tot hij in 1962 aangenomen werd bij De Geïllustreerde Pers in Amsterdam. Uit diens tijd in Nijmegen heeft Marc Beerens enkele opvallende stukken opgedoken, waaraan hij in zijn toespraak terecht aandacht besteedde.

Brouwers heeft in twee van zijn literaire werken iets van zijn herinnering aan deze stad verwerkt. De toneeltekst Zonder onderschriften (1980) speelt zich af in de woning van de ouders van zijn eerste echtgenote, de in Nijmegen geboren en getogen Nelleke Berns. De woning van haar ouders was gelegen in de Nijmeegse binnenstad. De tekst van het baken is afkomstig uit zijn roman De zondvloed (1988) en is nauw verbonden met de benedenstad, het oude tegen de Waal gelegen stadsdeel.

‘Literaire Bakens Nijmegen’ is trots dat zijn 35ste literair baken gewijd is aan Jeroen Brouwers, wiens rijke oeuvre veelvuldig is bekroond. Voor zijn eerste roman Joris Ockeloen en het wachten (1967) ontving hij de Vijverbergprijs en zo’n twintig prijzen later werd de Libris Literatuurprijs toegekend aan zijn laatste roman Cliënt E. Busken (2020). In 2018 verleende de Radboud Universiteit hem een eredoctoraat, waarvoor hij zich oprecht dankbaar toonde. Vanaf het eerste contact met Brouwers toonde hij zijn interesse voor een literair baken, maar hij wilde wel meer weten over de andere bakens en de beoogde locatie. Na zijn overlijden is het goede contact voortgezet door Gwennie Debergh en zijn uitgever.

Nonnenplaats

Bekijk

Benedenstad

Bekijk